Als er in één delict kenmerkend was in het 18e eeuwse Leersum, dan was het de vechtpartij. Die ontstond veelal in de herberg onder invloed van alcohol. De eerder beschreven ruzie tussen Woudenberg en Cruijff is, op de afloop na, in zijn verloop volstrekt representatief. In de regel ontstond er irritatie om een kleinigheid. Om het bij te leggen 'dronken' de ruziemakers 'het af', de extra alcohol leidde tot een nieuwe ruzie, en uiteindelijk ging eerst de één en dan de ander naar buiten en werd er op straat met het mes gevochten. Een reden dat dit zo vaak tot ongelukken leidde, was de traditie van het 'bekkensnijden', een populaire sport waarvan de regels waren dat je je tegenstander twee sneeën moest aanbrengen, één over de neus en één (een 'maantje') op de wang.
Je zou misschien verwachten dat bij zo'n attractie iedereen toestroomde om te kijken, maar dat was niet zo. Getuigen verklaarden altijd nadrukkelijk dat ze binnen waren gebleven toen de vechters naar buiten gingen. Ten eerste liep je natuurlijk als omstander zelf ook risico om door het mes van een van de zatlappen getroffen te worden. Wat misschien nog zwaarder woog, was dat er op deze vechtpartijen vrij hoge boetes stonden, die het gerecht omsloeg over de deelnemers, dus als je pech had ook over de slachtoffers. De basisboete was 25 gulden, maar afhankelijk van de omstandigheden kon dat oplopen tot 600 gulden. Ter vergelijking: een gemiddeld dagloon was minder dan een gulden.
bron: Criminaliteit Leersum